Матфейы Евангели - Евангелие от Матфея

13 Сæр

Глава 13

  Chapter 13

1  Уыцы бон Йесо рацыди хæдзарæй æмæ æрбадти денджызы был.

2  Уыйас бирæ адæм æрæмбырд, æмæ Уый бахызти бæлæгъмæ æмæ дзы æрбадт; адæм та иууыдцæр лæууыдысты былгæрон.

3  Бирæ сын амыдта фæсномыг ныхæстæй: «Мæнæ тауæг рацыди тауынмæ.

4  Таугæ-тауын иуæй-иу нæмгуытæ æрхаудысты фæндаггæрон, æртахтысты мæргътæ æмæ сæ рауыгътой.

5  Иуæй-иутæ дзы æрхаудысты, сыджыт бирæ кæм нæ уыд, ахæм дурджын ран, æмæ уайтагъд сæвзæрдысты, уымæн æмæ зæхх арф нæ уыд.

6  Æмæ хур куы скаст, уæд сæ басыгъта æмæ бахус сты, уымæн æмæ сын уидаг нæ уыд.

7  Иуæй-иутæ дзы æрхаудысты сындзыты æхсæн, сындзытæ сзадысты æмæ сæ ныххурх кодтой.

8  Иуæй-иутæ та дзы æрхаудысты бæзнаг мæрыл æмæ радтой: иу – фондзыссæдз хатты, иннæ – æртиссæдз хатты, аннæ – дæс æмæ ссæдз хатты фылдæр тыллæг.

9  Хъустæ кæуыл ис, уый хъусæд!»

1  Выйдя же в день тот из дома, Иисус сел у моря.

2  И собралось к Нему множество народа, так что Он вошел в лодку и сел; а весь народ стоял на берегу.

3  И поучал их много притчами, говоря: вот, вышел сеятель сеять;

4  и когда он сеял, иное упало при дороге, и налетели птицы и поклевали то;

5  иное упало на места каменистые, где немного было земли, и скоро взошло, потому что земля была неглубока.

6  Когда же взошло солнце, увяло, и, как не имело корня, засохло;

7  иное упало в терние, и выросло терние и заглушило его;

8  иное упало на добрую землю и принесло плод: одно во сто крат, а другое в шестьдесят, иное же в тридцать.

9  Кто имеет уши слышать, да слышит!

The Parable of the Sower

1  That same day Jesus went out of the house and sat beside the sea. 

2  And great crowds gathered about him, so that he got into a boat and sat down. And the whole crowd stood on the beach. 

3  And he told them many things in parables, saying: "A sower went out to sow. 

4  And as he sowed, some seeds fell along the path, and the birds came and devoured them. 

5  Other seeds fell on rocky ground, where they did not have much soil, and immediately they sprang up, since they had no depth of soil, 

6  but when the sun rose they were scorched. And since they had no root, they withered away. 

7  Other seeds fell among thorns, and the thorns grew up and choked them. 

8  Other seeds fell on good soil and produced grain, some a hundredfold, some sixty, some thirty. 

9  He who has ears, let him hear." 

Цæй тыххæй амоны фæсномыг ныхæстæй?

10  Йесомæ бацыдысты Йæ ахуыргæнинæгтæ æмæ Йæ бафарстой: «Цæй тыххæй сын амоныс фæсномыг ныхæстæй?»

11  Йесо сын дзуапп радта: «Уый тыххæй, æмæ Уæларвон Паддзахады сусæгдзинæдтæ зонын сымахæн лæвæрд у, уыдонæн та лæвæрд нæу.

12  Кæмæ ис, уымæн рардæуыдзæн æмæ йæм уыдзæни бирæ; кæ-мæ нæй, уымæй та ист æрцæудзæн, цы йæм ис, уый дæр.

13  Фæсномыг ныхæстæй сын уый тыххæй дзурын, æмæ уыдон „кæсынц, фæлæ нæ уынынц, хъусынц, фæлæ сæм нæ хъуысы, æмæ не 'мбарынц".

14  Уыдоныл æрцыд Исайы пехуымпар ныхас: „Хъусæй хъусдзыстут, фæлæ нæ бамбардзыстут, цæстæй кæсдзыстут, фæлæ нæ фендзыстут.

15  Уымæн æмæ ацы адæмæн сæ зæрдæ ныддур, хъусæй зынтæй хъусынц, сæхгæдтой сæ цæстытæ, цæмæй цæстæй ма феной, хъусæй ма фехъусой, зæрдæйæ ма бамбарой, ма раздæхой Мæнмæ æмæ сæ Æз ма сдзæбæх кæнон".

16  Сымахæн та тæхудиаг сты уæ цæстытæ – уынгæ чи кæны; æмæ уæ хъустæ – хъусгæ чи кæны.

17  Æцæг уын зæгъын: бирæ пехуымпартæ æмæ рæстгæнджытæ тæхуды кодтой, сымах цы уынут, уый фенынмæ, фæлæ йæ нæ федтой; сымах цы хъусут, уый фехъусынмæ, фæлæ йæ нæ фехъуыстой.

Для чего притчами говорит?

10  И, приступив, ученики сказали Ему: для чего притчами говоришь им?

11  Он сказал им в ответ: для того, что вам дано знать тайны Царствия Небесного, а им не дано,

12  ибо кто имеет, тому дано будет и приумножится, а кто не имеет, у того отнимется и то, что имеет;

13  потому говорю им притчами, что они видя не видят, и слыша не слышат, и не разумеют;

14  и сбывается над ними пророчество Исаии, которое говорит: слухом услышите - и не уразумеете, и глазами смотреть будете - и не увидите,

15  ибо огрубело сердце людей сих и ушами с трудом слышат, и глаза свои сомкнули, да не увидят глазами и не услышат ушами, и не уразумеют сердцем, и да не обратятся, чтобы Я исцелил их.

16  Ваши же блаженны очи, что видят, и уши ваши, что слышат,

17  ибо истинно говорю вам, что многие пророки и праведники желали видеть, что вы видите, и не видели, и слышать, что вы слышите, и не слышали.

The Purpose of the Parables

10  Then the disciples came and said to him, "Why do you speak to them in parables?" 

11  And he answered them, "To you it has been given to know the secrets of the kingdom of heaven, but to them it has not been given. 

12  For to the one who has, more will be given, and he will have an abundance, but from the one who has not, even what he has will be taken away. 

13  This is why I speak to them in parables, because seeing they do not see, and hearing they do not hear, nor do they understand. 

14  Indeed, in their case the prophecy of Isaiah is fulfilled that says:
   "'You will indeed hear but never understand,
   and you will indeed see but never perceive.

15  For this people's heart has grown dull,
   and with their ears they can barely hear,
      and their eyes they have closed,
lest they should see with their eyes
   and hear with their ears
   and understand with their heart
   and turn, and I would heal them.' 

16  But blessed are your eyes, for they see, and your ears, for they hear. 

17  Truly, I say to you, many prophets and righteous people longed to see what you see, and did not see it, and to hear what you hear, and did not hear it.

18  Сымах та байхъусут, тауæджы тыххæй фæсномыг ныхас цы амоны, уымæ.

19  Хуыцауы Паддзахады тыххæй ныхас чидæриддæр фехъусы æмæ йæ нæ бамбары, уымæ æрцæуы хæйрæг æмæ аскъæфы, уымæн йæ зæрдæйы цы байтыдæуыд, уый. Уыцы адæймаг у, фæндаггæрон кæй бай-тыдæуыд, ахæм нæмыгау.

20  Дурджын ран кæй байтыдæуыд, уый ахæм у: фехъусы ныхас æмæ йæ уыйадыл цингæнгæ айсы йæ зæрдæмæ,

21  Фæлæ æнæуидаг у æмæ бирæ нæ бафæразы. Тыхст рæстæг куы ралæууы, кæнæ Хуыцауы ныхасы тыххæй æфхæрын куы райдайынц, уæд уайтагъд ныууадзы йæ уырнындзинад.

22  Сындзыты æхсæн кæй байтыдæуыд, уый та ахæм у: фехъусы ныхас, фæлæ зæххон царды мæт æмæ мулчы бæллиц ныххурх кæнынц уыцы ныхас, æмæ пайда нæ ратты.

23  Бæзнаг мæрыл кæй байтыдæуыд, уыдон ахæмтæ сты: фехъусынц ныхас æмæ йæ бамбарынц; æмæ сæ иу ратты фондзыссæдз хатты, иннæ – æртиссæдз хатты, аннæ та – дæс æмæ ссæдз хатты фылдæр пайда».

18  Вы же выслушайте [значение] притчи о сеятеле:

19  ко всякому, слушающему слово о Царствии и не разумеющему, приходит лукавый и похищает посеянное в сердце его - вот кого означает посеянное при дороге.

20  А посеянное на каменистых местах означает того, кто слышит слово и тотчас с радостью принимает его;

21  но не имеет в себе корня и непостоянен: когда настанет скорбь или гонение за слово, тотчас соблазняется.

22  А посеянное в тернии означает того, кто слышит слово, но забота века сего и обольщение богатства заглушает слово, и оно бывает бесплодно.

23  Посеянное же на доброй земле означает слышащего слово и разумеющего, который и бывает плодоносен, так что иной приносит плод во сто крат, иной в шестьдесят, а иной в тридцать.

The Parable of the Sower Explained

18  "Hear then the parable of the sower: 

19  When anyone hears the word of the kingdom and does not understand it, the evil one comes and snatches away what has been sown in his heart. This is what was sown along the path. 

20  As for what was sown on rocky ground, this is the one who hears the word and immediately receives it with joy, 

21  yet he has no root in himself, but endures for a while, and when tribulation or persecution arises on account of the word, immediately he falls away. 

22  As for what was sown among thorns, this is the one who hears the word, but the cares of the world and the deceitfulness of riches choke the word, and it proves unfruitful. 

23  As for what was sown on good soil, this is the one who hears the word and understands it. He indeed bears fruit and yields, in one case a hundredfold, in another sixty, and in another thirty."

Фæсномыг ныхас мæгъæлдайы тыххæй

24  Йесо ма сын радзырдта æндæр фæсномыг ныхас дæр: «Уæларвон Паддзахад у йæ хуымы хорз мыггаг чи байтыдта, уыцы адæймаджы хуызæн.

25  Адæм куы бафынæй сты, уад æрцыд йе знаг, мæнæуы æхсæн байтыдта мæгъæлда æмæ ацыди.

26  Мæнæу куы равзæрд æмæ æфсир куы рафтыдта, уæд фæзынд мæгъæлда дæр.

27  Хуымы хицаумæ æрцыдысты йæ цагъартæ æмæ йын загътой: „Хицау, дæ хуымы хорз мыггаг куы байтыдтай, уæд дзы мæгъæлда куыд фæзынди?"

28  Сæ хицау сын дзуапп радта: „Уый знаг бакодта". Цагъартæ йæ бафарстой: „Фæнды дæ, уæд мах ацæуæм æмæ сæ срæдувæм?"

29  Фæлæ сын уый загъта: „Нæ хъæуы, мыййаг, мæгъæлдаимæ мæнæу дæр куы срæдуват.

30  Сæ иуы дæр æмæ сæ иннæйы дæр ныууадзут хуымгæрдæнтæм. Æмæ хуымгæрдæнты рæстæг æз зæгъдзынæн хуымгæрдджытæн: фыццаг æрæмбырд кæнут мæгъæлда, скæнут дзы куыристæ æмæ сæ басудзут; мæнæу та бафснайут мæ хордоны"».

Притча о пшенице и плевелах

24  Другую притчу предложил Он им, говоря: Царство Небесное подобно человеку, посеявшему доброе семя на поле своем;

25  когда же люди спали, пришел враг его и посеял между пшеницею плевелы и ушел;

26  когда взошла зелень и показался плод, тогда явились и плевелы.

27  Придя же, рабы домовладыки сказали ему: господин! не доброе ли семя сеял ты на поле твоем? откуда же на нем плевелы?

28  Он же сказал им: враг человека сделал это. А рабы сказали ему: хочешь ли, мы пойдем, выберем их?

29  Но он сказал: нет, - чтобы, выбирая плевелы, вы не выдергали вместе с ними пшеницы,

30  оставьте расти вместе то и другое до жатвы; и во время жатвы я скажу жнецам: соберите прежде плевелы и свяжите их в снопы, чтобы сжечь их, а пшеницу уберите в житницу мою.

The Parable of the Weeds

24  He put another parable before them, saying, "The kingdom of heaven may be compared to a man who sowed good seed in his field, 

25  but while his men were sleeping, his enemy came and sowed weeds among the wheat and went away. 

26  So when the plants came up and bore grain, then the weeds appeared also. 

27  And the servants of the master of the house came and said to him, 'Master, did you not sow good seed in your field? How then does it have weeds?' 

28  He said to them, 'An enemy has done this.' So the servants said to him, 'Then do you want us to go and gather them?' 

29  But he said, 'No, lest in gathering the weeds you root up the wheat along with them. 

30  Let both grow together until the harvest, and at harvest time I will tell the reapers, Gather the weeds first and bind them in bundles to be burned, but gather the wheat into my barn.'"

Фæсномыг ныхас хъыцъыйы нæмыджы тыххæй

31  Йесо ма сын радзырдта æндæр фæсномыг ныхас дæр: «Уæларвон Паддзахад у, адæймаг йæ хуымы кæй байтыдта, уыцы хъыцъыйы нæмыгау.

32  Кæд уый æппæт мыггæгтæн сæ къаддæр у, уæддæр куы сзайы, уæд цæхæрадоны иннæ зайæгойтæй фæбæрзонддæр вæййы. Ахæм бæлас дзы рауайы, æмæ йæм æртæхынц уæларвон мæргътæ æмæ йæ къалиутыл саразынц ахстæттæ».

Притча о горчичном зерне

31  Иную притчу предложил Он им, говоря: Царство Небесное подобно зерну горчичному, которое человек взял и посеял на поле своем,

32  которое, хотя меньше всех семян, но, когда вырастет, бывает больше всех злаков и становится деревом, так что прилетают птицы небесные и укрываются в ветвях его.

The Mustard Seed and the Leaven

31  He put another parable before them, saying, "The kingdom of heaven is like a grain of mustard seed that a man took and sowed in his field. 

32  It is the smallest of all seeds, but when it has grown it is larger than all the garden plants and becomes a tree, so that the birds of the air come and make nests in its branches."

Фæсномыг ныхас æнхъизæны тыххæй

33  Йесо ма сын радзырдта æндæр фæсномыг ныхас дæр: «Уæларвон Падцзахад у, сылгоймаг ссады æртæ сасирыл кæй бафтыдта æмæ хыссæ æгасæй дæр кæмæй сæнхъызт, уыцы æнхъизæнау».

34  Æппæт уыдæттæ Йесо адæмæн дзырдта фæсномыг ныхæстæй, æнæ фæсномыг ныхæстæй та сын ницы дзырдта.

35  Афтæмæй хъуамæ сæххæст уыдаид, пехуымпары дзыхæй цы загъдæуыд, уый: «Дзурдзынæн фæсномыг ныхæстæй; фехъусын кæндзынæн, дуне сфæлдисынæй нырмæ сусæг цы уыди, уый».

Притча о закваске

33  Иную притчу сказал Он им: Царство Небесное подобно закваске, которую женщина, взяв, положила в три меры муки, доколе не вскисло всё.

34  Всё сие Иисус говорил народу притчами, и без притчи не говорил им,

35  да сбудется реченное через пророка, который говорит: отверзу в притчах уста Мои; изреку сокровенное от создания мира.

33  He told them another parable. "The kingdom of heaven is like leaven that a woman took and hid in three measures of flour, till it was all leavened."

Prophecy and Parables

34  All these things Jesus said to the crowds in parables; indeed, he said nothing to them without a parable. 

35  This was to fulfill what was spoken by the prophet: 
   "I will open my mouth in parables;
   I will utter what has been hidden since the foundation of the world." 

Йесо æмбарын кæны фæсномыг ныхас

36  Йесо ауагъта адæмы æмæ бахызти хæдзармæ. Уæд Æм бацыдысты Йæ ахуыргæнинæгтæ æмæ Йын загътой: «Бамбарын нын кæн фæсномыг ныхас хуымы тыд хæмпæлгæрдæджы тыххæй».

37  Йесо сын дзуапп радта: «Хорз мыггаг тауæг Адæймаджы Фырт у.

38  Хуым у дуне, хорз мыггаг – Хуыцауы Паддзахады хъæбултæ, хæмпæлгæрдæг та – хæйрæджы хъæбултæ.

39  Хæмпæлгæрдæг байтауæг знаг у хæйрæг, хуымгæрдæнтæ сты дунейы кæрон, хуымгæрдджытæ та – зæдтæ.

40  Хæмпæлгæрдæг куыд æмбырд кæнынц æмæ йæ арты куыд басудзынц, афтæ уыдзæн, дунейæн йæ кæрон куы æрцæуа, уæд дæр:

41  Адæймаджы Фырт рарвитдзæн Йæ зæдты, æмæ Йын Йæ Паддзахадæй æрæмбырд кæндзысты, тæригъæды æфтыд чи уыди æмæ иннæты дæр тæригъæды чи æфтыдта, уыдоны иууыддæр;

42  Æмæ сæ баппардзысты судзгæ пецы. Уым уыдзæни кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс.

43  Уæд рæстытæ хурау сæрттивдзысты сæ Фыды Паддзахады. Хъустæ кæуыл ис, уый хъусæд!

Иисус изъяснил притчу о пшенице и плевелах

36  Тогда Иисус, отпустив народ, вошел в дом. И, приступив к Нему, ученики Его сказали: изъясни нам притчу о плевелах на поле.

37  Он же сказал им в ответ: сеющий доброе семя есть Сын Человеческий;

38  поле есть мир; доброе семя, это сыны Царствия, а плевелы - сыны лукавого;

39  враг, посеявший их, есть диавол; жатва есть кончина века, а жнецы суть Ангелы.

40  Посему как собирают плевелы и огнем сжигают, так будет при кончине века сего:

41  пошлет Сын Человеческий Ангелов Своих, и соберут из Царства Его все соблазны и делающих беззаконие,

42  и ввергнут их в печь огненную; там будет плач и скрежет зубов;

43  тогда праведники воссияют, как солнце, в Царстве Отца их. Кто имеет уши слышать, да слышит!

The Parable of the Weeds Explained

36  Then he left the crowds and went into the house. And his disciples came to him, saying, "Explain to us the parable of the weeds of the field." 

37  He answered, "The one who sows the good seed is the Son of Man. 

38  The field is the world, and the good seed is the children of the kingdom. The weeds are the sons of the evil one, 

39  and the enemy who sowed them is the devil. The harvest is the close of the age, and the reapers are angels. 

40  Just as the weeds are gathered and burned with fire, so will it be at the close of the age. 

41  The Son of Man will send his angels, and they will gather out of his kingdom all causes of sin and all law-breakers, 

42  and throw them into the fiery furnace. In that place there will be weeping and gnashing of teeth. 

43  Then the righteous will shine like the sun in the kingdom of their Father. He who has ears, let him hear. 

Фæсномыг ныхæстæ æмбæхст хæзна æмæ зынаргъ налхъуыты тыххæй

44  Уæларвон Паддзахад у быдыры ныгæд хæзнайы хуызæн. Адæймаг æй ссардта, фæстæмæ йæ баныгæдта, цингæнгæ ацыд, æмæ йæм цыдæриддæр уыди, уый ауæй кодта æмæ балхæдта уыцы быдыр.

45  Уæларвон Паддзахад ма у хорз налхъуыт агурæг сæудæджеры хуызæн.

46  Уый иу зынаргъ налхъуыт куы ссардта, уæд ацыд æмæ йæм цыдæриддæр уыди, уый ауæй кодта æмæ йæ балхæдта.

Притча о скрытом сокровище

44  Еще подобно Царство Небесное сокровищу, скрытому на поле, которое, найдя, человек утаил, и от радости о нем идет и продает всё, что имеет, и покупает поле то.

45  Еще подобно Царство Небесное купцу, ищущему хороших жемчужин,

46  который, найдя одну драгоценную жемчужину, пошел и продал всё, что имел, и купил ее.

The Parable of the Hidden Treasure

44  "The kingdom of heaven is like treasure hidden in a field, which a man found and covered up. Then in his joy he goes and sells all that he has and buys that field.

The Parable of the Pearl of Great Value

45  "Again, the kingdom of heaven is like a merchant in search of fine pearls, 

46  who, on finding one pearl of great value, went and sold all that he had and bought it.

Фæсномыг ныхас кæсагахсæн хызы тыххæй

47  Уæларвон Паддзахад ма у, денджызмæ кæй баппæрстой æмæ алыхуызон кæсæгтæ чи æрцахста, ахæм хызы хуызæн дæр.

48  Хыз куы байдзаг, уæд æй раластой былмæ, стæй æрбадтысты æмæ кæсæгтæн сæ дзæбæхтæ нывæрдтой чыргъæдты, æвзæрты та аппæрстой.

49  Афтæ уыдзæни, дунейæн йæ кæрон куы æрцæуа, уæд дæр: æрцæудзысты зæдтæ, тæригъæдджынты фæхицæн кæндзысты рæстытæй

50  Æмæ сæ баппардзысты судзгæ пецы. Уым уыдзæни кæуын æмæ дæндæгты хъыс-хъыс».

51  Йесо Йæ ахуыргæнинæгты бафарста: «Æппæт уыдæттæ бамбæрстат æви нæ?» Уыдон Ын дзуапп радтой: «О, Хицау».

52  Йесо та сын загъта: «Уæдæ Уæларвон Паддзахады ахуыргæнинаг чидæриддæр сси, уыцы динамонæг у, йæ хæзнадонæй ног æмæ зæронд хæзнатæ чи райсы, ахæм хæдзары хицауы хуызæн».

Притча о неводе

47  Еще подобно Царство Небесное неводу, закинутому в море и захватившему рыб всякого рода,

48  который, когда наполнился, вытащили на берег и, сев, хорошее собрали в сосуды, а худое выбросили вон.

49  Так будет при кончине века: изыдут Ангелы, и отделят злых из среды праведных,

50  и ввергнут их в печь огненную: там будет плач и скрежет зубов.

51  И спросил их Иисус: поняли ли вы всё это? Они говорят Ему: так, Господи!

52  Он же сказал им: поэтому всякий книжник, наученный Царству Небесному, подобен хозяину, который выносит из сокровищницы своей новое и старое.

The Parable of the Net

47  "Again, the kingdom of heaven is like a net that was thrown into the sea and gathered fish of every kind. 

48  When it was full, men drew it ashore and sat down and sorted the good into containers but threw away the bad. 

49  So it will be at the close of the age. The angels will come out and separate the evil from the righteous 

50  and throw them into the fiery furnace. In that place there will be weeping and gnashing of teeth.

New and Old Treasures

51  "Have you understood all these things?" They said to him, "Yes." 

52  And he said to them, "Therefore every scribe who has been trained for the kingdom of heaven is like a master of a house, who brings out of his treasure what is new and what is old." 

Назареты синагогæйы

53  Йесо уыцы фæсномыг ныхæстæ дзырд куы фæци, уæд ацыди уырдыгæй.

54  Æрцыд Йæ сахармæ æмæ адæмæн амыдта синагогæйы. Уыдон дисы æфтыдысты æмæ дзырдтой: «Кæцæй Йæм ис ахæм зонд, ахæм диссæгтæ аразын Йæ бон куыд у?

55  Ай хъæддæсныйы фырт нæу, мыййаг? Йæ Мад Мариа нæ хуыйны? Иаков, Иосиф, Симон æмæ Иудæ Йе 'фсымæртæ не сты?

56  Йæ хотæ дæр иууылдæр не 'хсæн не сты, æви? Гъемæ Йын уæдæ æппæт адæттæ кæцæй сты?»

57  Æмæ Йыл не 'ууæндыдысты. Йесо сын загъта: «Пехуымпар йæ фыдыбæстæ æмæ йæ хæдзарæй дарддæр æгад никуы вæййы».

58  Æмæ уым бирæ диссæгтæ нæ сарæзта, уырнындзинад сæм кæй нæ уыд, уый тыххæй.

Проповедь в синагоге

53  И, когда окончил Иисус притчи сии, пошел оттуда.

54  И, придя в отечество Свое, учил их в синагоге их, так что они изумлялись и говорили: откуда у Него такая премудрость и силы?

55  не плотников ли Он сын? не Его ли Мать называется Мария, и братья Его Иаков и Иосий, и Симон, и Иуда?

56  и сестры Его не все ли между нами? откуда же у Него всё это?

57  И соблазнялись о Нем. Иисус же сказал им: не бывает пророк без чести, разве только в отечестве своем и в доме своем.

58  И не совершил там многих чудес по неверию их.

Jesus Rejected at Nazareth

53  And when Jesus had finished these parables, he went away from there, 

54  and coming to his hometown he taught them in their synagogue, so that they were astonished, and said, "Where did this man get this wisdom and these mighty works? 

55  Is not this the carpenter's son? Is not his mother called Mary? And are not his brothers James and Joseph and Simon and Judas? 

56  And are not all his sisters with us? Where then did this man get all these things?" 

57  And they took offense at him. But Jesus said to them, "A prophet is not without honor except in his hometown and in his own household." 

58  And he did not do many mighty works there, because of their unbelief.