Матфейы Евангели - Евангелие от Матфея

12 Сæр

Глава 12

  Chapter 12

1  Уыцы рæстæг Йесо сабаты фæцæйцыд æфсирджын хуымты. Йæ ахуыргæнинæгтæ сыстонг сты, райдыдтой æфсиртæ тонын æмæ хæрын.

2  Фарисейтæ уый куы федтой, уæд Йесойæн загътой: «Кæс-ма, Дæ ахуыргæнинæгтæ кæнынц, сабаты цы нæ фæччы, уый».

3  Йесо сын дзуапп радта: «Давид йе 'мбæлттимæ куы сыстонг, уæд цы бакодта, уый тыхæй нæ кастыстуг, æви?

4  Бацыди Хуыцауы хæдзармæ æмæ бахордта, йæхицæн дæр æмæ йе 'мбæлттæн дæр бахæрын кæй не 'мбæлд, уыцы нывонд дзултæ – æрмæстдæр сауджынтæм уыди уыдон хæрыны бар.

5  Кæнæ Моисейы Æгъдауы, мыййаг, нæ бакастыстут, алы сабат дæр сауджынтæ сабаты фæтк Кувæндоны куыд халынц, фæлæ аххосджын кæй не сты, уый тыххæй?

6  Фæлæ уын зæгъын, ам ис, Кувæндонæй уæлдæр Чи у, Уый.

7  „Нывонд Мæ нæ хъæуы, фæлæ уарзæгой зæрдæ" – уымæн йæ мидис куы зониккат, уад æназымты нæ фæзылын кодтаиккат.

8  Уымæн æмæ Адæймаджы Фырт сабатæн йæ хицау у».

1  В то время проходил Иисус в субботу засеянными полями; ученики же Его взалкали и начали срывать колосья и есть.

2  Фарисеи, увидев это, сказали Ему: вот, ученики Твои делают, чего не должно делать в субботу.

3  Он же сказал им: разве вы не читали, что сделал Давид, когда взалкал сам и бывшие с ним?

4  как он вошел в дом Божий и ел хлебы предложения, которых не должно было есть ни ему, ни бывшим с ним, а только одним священникам?

5  Или не читали ли вы в законе, что в субботы священники в храме нарушают субботу, однако невиновны?

6  Но говорю вам, что здесь Тот, Кто больше храма;

7  если бы вы знали, что значит: милости хочу, а не жертвы, то не осудили бы невиновных,

8  ибо Сын Человеческий есть господин и субботы.

Jesus Is Lord of the Sabbath

1  At that time Jesus went through the grainfields on the Sabbath. His disciples were hungry, and they began to pluck heads of grain and to eat. 

2  But when the Pharisees saw it, they said to him, "Look, your disciples are doing what is not lawful to do on the Sabbath." 

3  He said to them, "Have you not read what David did when he was hungry, and those who were with him: 

4  how he entered the house of God and ate the bread of the Presence, which it was not lawful for him to eat nor for those who were with him, but only for the priests? 

5  Or have you not read in the Law how on the Sabbath the priests in the temple profane the Sabbath and are guiltless? 

6  I tell you, something greater than the temple is here. 

7  And if you had known what this means, 'I desire mercy, and not sacrifice,' you would not have condemned the guiltless. 

8  For the Son of Man is lord of the Sabbath."

Цæнкуыл сдзæбæх

9  Йесо уырдыгæй куы рацыд, уæд баздæхти синагогæмæ.

10  Уыди дзы, йæ къух хуыскъ кæмæн уыд, ахæм адæймаг. Æмæ цæмæй Йесойы фæзылын кæной, уый тыххæй Йæ бафарстой: «Сабаты дзæбæх кæнын æмбæлы æви нæ?»

11  Уый сын загъта: «Искæмæ уæ иу фыс куы уа, æмæ йын сабаты уæрмы куы ныххауа, уæд æй уырдыгæй не сласдзæн, æви?

12  Адæймаг та цас зынаргъдæр у фысæй! Уæдæ сабаты хорз кæнын æмбæлы».

13  Æмæ уыцы лæгæн загъта: «Радар дæ къух». Уый радардта йæ къух, æмæ йын сдзæбæх, сси иннæ къухы хуызæн.

14  Фарисейтæ рацыдысты æмæ уынаффæ кодтой, Йесойы цы амалæй амарой, ууыл. Фæлæ сын Йесо сæ фæнд базыдта, æмæ ацыди уырдыгæй.

 Калека исцелился

9  И, отойдя оттуда, вошел Он в синагогу их.

10  И вот, там был человек, имеющий сухую руку. И спросили Иисуса, чтобы обвинить Его: можно ли исцелять в субботы?

11  Он же сказал им: кто из вас, имея одну овцу, если она в субботу упадет в яму, не возьмет ее и не вытащит?

12  Сколько же лучше человек овцы! Итак можно в субботы делать добро.

13  Тогда говорит человеку тому: протяни руку твою. И он протянул, и стала она здорова, как другая.

14  Фарисеи же, выйдя, имели совещание против Него, как бы погубить Его. Но Иисус, узнав, удалился оттуда.

A Man with a Withered Hand

9  He went on from there and entered their synagogue. 

10  And a man was there with a withered hand. And they asked him, "Is it lawful to heal on the Sabbath?"--so that they might accuse him. 

11  He said to them, "Which one of you who has a sheep, if it falls into a pit on the Sabbath, will not take hold of it and lift it out? 

12  Of how much more value is a man than a sheep! So it is lawful to do good on the Sabbath." 

13  Then he said to the man, "Stretch out your hand." And the man stretched it out, and it was restored, healthy like the other. 

14  But the Pharisees went out and conspired against him, how to destroy him.

Æвзæрст Лæггадгæнæг

15  Йæ фæдыл цыди бирæ адæм, æмæ Уый сдзæбæх кодта æппæт рынчынты дæр,

16  Фæлæ сын карзæй бафæдзæхста, цæмæй Йын Йæ кой ма кæной.

17  Афтæмæй хъуамæ сæххæст уыдаид, Исай-пехуымпары дзыхæй цы загъдæуыд, уый:

18  «Мæнæ Мæ уарзон Лæггадгæнæг – Кæй сæвзæрстон æмæ Кæуыл аудын, Уый. Бахай Йын кæндзынæн Мæ Удæй, æмæ адæмтæн фехъусын кæндзæн Мæ рæстдзинад.

19  Быцæу æмæ хъæр нæ кæндзæн, Йæ хъæлæс ын ничи фехъусдзæн уынгты.

20  Цъæл хъæз нæ асæтдзæн, гæзæмæ судзгæ цырагъ нæ ахуыссын кæндзæн, цалынмæ рæстдзинад уæлахизмæ æркæна, уæдмæ.

21  Æмæ æппæт адæмтæ Йæ номæй уыдзысты ныфсджын».

Избранный служитель

15  И последовало за Ним множество народа, и Он исцелил их всех

16  и запретил им объявлять о Нем,

17  да сбудется реченное через пророка Исаию, который говорит:

18  Се, Отрок Мой, Которого Я избрал, Возлюбленный Мой, Которому благоволит душа Моя. Положу дух Мой на Него, и возвестит народам суд;

19  не воспрекословит, не возопиет, и никто не услышит на улицах голоса Его;

20  трости надломленной не переломит, и льна курящегося не угасит, доколе не доставит суду победы;

21  и на имя Его будут уповать народы.

God's Chosen Servant

15  Jesus, aware of this, withdrew from there. And many followed him, and he healed them all 

16  and ordered them not to make him known. 

17  This was to fulfill what was spoken by the prophet Isaiah:

18  "Behold, my servant whom I have chosen, my beloved with whom my soul is well pleased. I will put my Spirit upon him, and he will proclaim justice to the Gentiles.

19  He will not quarrel or cry aloud,  nor will anyone hear his voice in the streets; 

20  a bruised reed he will not break, and a smoldering wick he will not quench, until he brings justice to victory; 

21  and in his name the Gentiles will hope."

Куырм æмæ æгомыг хæйрæджджын сдзæбæх

22  Уæд Йесомæ æркодтой куырм æмæ æгомыг хæйрæджджыны. Йесо йæ сдзæбæх кодта, æмæ æгомыг райдыдта дзурын æмæ уынын.

23  Адæм иууылдæр дисы бафтыдысты æмæ дзырдтой: «Уый Давиды Фырт нæу?»

24  Фарисейтæ уый куы фехъуыстой, уæд загътой: «Уый дæлимонты æрмæстдæр дæлимонты æлдар веелзевулы хъаруйæ суры».

25  Фæлæ сын Йесо зыдта сæ хъуыдытæ, æмæ сын загъта: «Алы паддзахад дæр куы ныддихтæ уа æмæ йæ адæм кæрæдзи ныхмæ куы фæуой, уæд федзæрæг уыдзæн; æмæ алы сахар кæнæ хæдзар дæр куы ныддихтæ уа æмæ йæ цæрджытæ кæрæдзи ныхмæ куы фæуой, уæд уый дæр нæ фæлæудзæн.

26  Уæдæ кæд хæйрæг хæйрæджы суры, уæд йæхи ныхмæ тох кæны. Æмæ афтæмæй куыд фæлæудзæн йæ паддзахад?

27  Кæд Æз дæлимонты веелзевулы хъаруйæ сурын, уæд сæ уæ фæдонтæ та кæй хъаруйæ сурынц? Уымæ гæсгæ уын уыдон уыдзысты тæрхонгæнджытæ.

28  Фæлæ кæд Æз Хуыцауы Уды хъаруйæ сурын дæлимонты, уæд уæм, бæгуыдæр, æрхæццæ Хуыцауы Паддзахад.

29  Кæнæ искæмæн йæ бон куыд бауыдзæн тыхджыны хæдзармæ бацæуын æмæ йын йæ дзауматæ рахæссын, раздæр уал тыхджыны куы нæ сбæтта, уæд? Æрмæст ын уæд фæкъахдзæн йæ хæдзар.

30  Мемæ чи нæу, уый Мæ ныхмæ у; æмæ Мемæ чи не 'мбырд кæны, уый хæлæттаг кæны.

31  Уымæ гæсгæ уын зæгъын: алы тæригъæд æмæ фауын адæмæн уыдзысты хатыргонд, фæлæ Сыгъдæг Уды фауын хатыргонд нæ уыдзæн.

32  Исчи Адæймаджы Фырты куы рафауа, уæд ын уыдзæни хатыр; фæлæ Сыгъдæг Уды чи рафауа, уымæн хатыр нæ уыдзæни нæдæр ацы дунейы, нæдæр фидæны дунейы.

Бесноватый слепой и немой исцелился

22  Тогда привели к Нему бесноватого слепого и немого; и исцелил его, так что слепой и немой стал и говорить и видеть.

23  И дивился весь народ и говорил: не это ли Христос, сын Давидов?

24  Фарисеи же, услышав [сие], сказали: Он изгоняет бесов не иначе, как [силою] веельзевула, князя бесовского.

25  Но Иисус, зная помышления их, сказал им: всякое царство, разделившееся само в себе, опустеет; и всякий город или дом, разделившийся сам в себе, не устоит.

26  И если сатана сатану изгоняет, то он разделился сам с собою: как же устоит царство его?

27  И если Я [силою] веельзевула изгоняю бесов, то сыновья ваши чьею [силою] изгоняют? Посему они будут вам судьями.

28  Если же Я Духом Божиим изгоняю бесов, то конечно достигло до вас Царствие Божие.

29  Или, как может кто войти в дом сильного и расхитить вещи его, если прежде не свяжет сильного? и тогда расхитит дом его.

30  Кто не со Мною, тот против Меня; и кто не собирает со Мною, тот расточает.

31  Посему говорю вам: всякий грех и хула простятся человекам, а хула на Духа не простится человекам;

32  если кто скажет слово на Сына Человеческого, простится ему; если же кто скажет на Духа Святаго, не простится ему ни в сем веке, ни в будущем.

Blasphemy Against the Holy Spirit

22  Then a demon-oppressed man who was blind and mute was brought to him, and he healed him, so that the man spoke and saw. 

23  And all the people were amazed, and said, "Can this be the Son of David?" 

24  But when the Pharisees heard it, they said, "It is only by Beelzebul, the prince of demons, that this man casts out demons." 

25  Knowing their thoughts, he said to them, "Every kingdom divided against itself is laid waste, and no city or house divided against itself will stand. 

26  And if Satan casts out Satan, he is divided against himself. How then will his kingdom stand? 

27  And if I cast out demons by Beelzebul, by whom do your sons cast them out? Therefore they will be your judges. 

28  But if it is by the Spirit of God that I cast out demons, then the kingdom of God has come upon you. 

29  Or how can someone enter a strong man's house and plunder his goods, unless he first binds the strong man? Then indeed he may plunder his house. 

30  Whoever is not with me is against me, and whoever does not gather with me scatters. 

31  Therefore I tell you, every sin and blasphemy will be forgiven people, but the blasphemy against the Spirit will not be forgiven. 

32  And whoever speaks a word against the Son of Man will be forgiven, but whoever speaks against the Holy Spirit will not be forgiven, either in this age or in the age to come.

Дзуапп æнæууылд ныхасы тыххæй

33  Бæласæн йæхи дæр æмæ йæ дыргъ дæр кæнæ хорзыл банымайут, кæнæ та йын йæхи дæр æмæ йæ дыргъ дæр æвзæрыл банымайут. Уымæн æмæ бæлас йæ дыргъæй бæрæг вæййы.

34  Калмы цот! Фыдзæрдæтæ куы стут, уæд уæ бон куыд у хорз дзурын? Уымæн æмæ зæрдæ цæмæй дзаг вæййы, дзыхæй дæр уый рацæуы.

35  Хорз адæймаг хорз хæзнадонæй рахæссы хорзæх; фыдзæрдæ адæймаг та фыдæхы къæбицæй рахæссы фыдæх.

36  Зæгъын уын: алы æнæууылд ныхасы тыххæй дæр адæм тæрхоны бон ратдзысты дзуапп.

37  Дæ ныхæстæ дæ сраст кæндзысты, йе та дæ ныхæсты тыххæй тæрхонгонд уыдзынæ».

Ответ за праздное слово

33  Или признайте дерево хорошим и плод его хорошим; или признайте дерево худым и плод его худым, ибо дерево познается по плоду.

34  Порождения ехиднины! как вы можете говорить доброе, будучи злы? Ибо от избытка сердца говорят уста.

35  Добрый человек из доброго сокровища выносит доброе, а злой человек из злого сокровища выносит злое.

36  Говорю же вам, что за всякое праздное слово, какое скажут люди, дадут они ответ в день суда:

37  ибо от слов своих оправдаешься, и от слов своих осудишься.

A Tree Is Known by Its Fruit

33  "Either make the tree good and its fruit good, or make the tree bad and its fruit bad, for the tree is known by its fruit. 

34  You brood of vipers! How can you speak good, when you are evil? For out of the abundance of the heart the mouth speaks. 

35  The good person out of his good treasure brings forth good, and the evil person out of his evil treasure brings forth evil. 

36  I tell you, on the day of judgment people will give account for every careless word they speak, 

37  for by your words you will be justified, and by your words you will be condemned."

Йесойæ домынц æвдисæйнаг

38  Уæд динамонджытæй æмæ фарисейтæй иуæй-иутæ загътой Йесойæн: «Ахуыргæнæг, исты æвдисæйнаг нын куы равдисис, уый нæ фæнды».

39  Йесо сын дзуапп радта: «Хуыцауы ныууадзæг хæлд фæлтæр æвдисæйнаг домы, фæлæ йын Ионæ-пехуымпары диссагæй дарддæр æндæр æвдисæйнаг нæ рардæуыдзæн.

40  Уымæн æмæ Ионæ стыр кæсаджы гуыбыны æртæ боны æмæ æртæ æхсæвы куыд фæци, афтæ Адæймаджы Фырт дæр æртæ боны æмæ æртæ æхсæвы уыдзæни зæххы зæрдæйы.

41  Ниневиæгта тæрхоны бон рацæудзысты ацы фæлтæры ныхмæ æмæ йæ фæзылын кæндзысты, уымæн æмæ уыдон Ионæйы ныхасæй æрфæсмон кодтой; ныр та ам ис, Ионæйæ уæлдæр Чи у Уый.

42  Хуссары ус-паддзах тæрхоны бон рацæудзæн ацы фæлтæры ныхмæ æмæ йæ фæзылын кæндзæн, уымæн æмæ зæххы кæронæй æрцыди Соломоны зондджын ныхæстæм байхъусынмæ; ныр та ам ис, Соломонæй уæлдæр Чи у, Уый.

От Иисуса требуют знамение

38  Тогда некоторые из книжников и фарисеев сказали: Учитель! хотелось бы нам видеть от Тебя знамение.

39  Но Он сказал им в ответ: род лукавый и прелюбодейный ищет знамения; и знамение не дастся ему, кроме знамения Ионы пророка;

40  ибо как Иона был во чреве кита три дня и три ночи, так и Сын Человеческий будет в сердце земли три дня и три ночи.

41  Ниневитяне восстанут на суд с родом сим и осудят его, ибо они покаялись от проповеди Иониной; и вот, здесь больше Ионы.

42  Царица южная восстанет на суд с родом сим и осудит его, ибо она приходила от пределов земли послушать мудрости Соломоновой; и вот, здесь больше Соломона.

The Sign of Jonah

38  Then some of the scribes and Pharisees answered him, saying, "Teacher, we wish to see a sign from you." 

39  But he answered them, "An evil and adulterous generation seeks for a sign, but no sign will be given to it except the sign of the prophet Jonah. 

40  For just as Jonah was three days and three nights in the belly of the great fish, so will the Son of Man be three days and three nights in the heart of the earth. 

41  The men of Nineveh will rise up at the judgment with this generation and condemn it, for they repented at the preaching of Jonah, and behold, something greater than Jonah is here. 

42  The queen of the South will rise up at the judgment with this generation and condemn it, for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon, and behold, something greater than Solomon is here.

Æнæзæгъинаг æрбаздæхы йæ раздæры бынатмæ

43  Æнæзæгъинаг адæймагæй куы рацæуы, уад æнцой агурæг фæзилы æнæдон рæтты, фæлæ йæ не ссары.

44  Уæд фæзæгъы „Раздæхон, цы хæдзарæй рацыдтæн, уырдæм". Æмæ куы æрцæуы, уæд æй æрæййафы афтидæй, марзт æмæ æфснайдæй.

45  Уæд ацæуы æмæ йемæ æркæны æндæр авд æнæзæгъинаджы, йæхицæй фыддæрты, бацæуынц уырдæм æмæ дзы æрцæрынц; æмæ уыцы адæймаг бахауы, раздæр цы уыди, уымæй ноджы æвзæрдæр уавæры. Афтæ уыдзæн ацы фыдзæрдæ фæлтæры хабар дæр».

Нечистый дух возвращается назад

43  Когда нечистый дух выйдет из человека, то ходит по безводным местам, ища покоя, и не находит;

44  тогда говорит: возвращусь в дом мой, откуда я вышел. И, придя, находит [его] незанятым, выметенным и убранным;

45  тогда идет и берет с собою семь других духов, злейших себя, и, войдя, живут там; и бывает для человека того последнее хуже первого. Так будет и с этим злым родом.

Return of an Unclean Spirit

43  "When the unclean spirit has gone out of a person, it passes through waterless places seeking rest, but finds none. 

44  Then it says, 'I will return to my house from which I came.' And when it comes, it finds the house empty, swept, and put in order. 

45  Then it goes and brings with it seven other spirits more evil than itself, and they enter and dwell there, and the last state of that person is worse than the first. So also will it be with this evil generation."

Йесойы Мад æмæ æфсымæртæ

46  Йесо ма адæмимæ куы ныхас кодта, уæд Йæ Мад æмæ Йе 'фсымæртæ лæууыдысты æдде, æмæ сæ фæндыди Йемæ аныхас кæнын.

47  Æмæ Йын чидæр загъта: «Дæ Мад æмæ Де 'фсымæртæ лæууынц æдде, Демæ аныхас кæнын сæ фæнды».

48  Уый зæгъæгæн Йесо дзуапп радта: «Чи у Мæ мад, æмæ чи сты Ме 'фсымæртæ?»

49  Æмæ, Йæ къухæй Йæ ахуыргæнинæгтæм бацамонгæйæ, загъта: «Мæнæ Мæ мад æмæ Ме 'фсымæртæ.

50  Уымæн æмæ Мæ Уæларвон Фыды фæндон чи æххæст кæны, уый у Ме 'фсымæр, Мæ хо æмæ Мæ мад».

Мать и братья Иисуса

46  Когда же Он еще говорил к народу, Матерь и братья Его стояли вне [дома], желая говорить с Ним.

47  И некто сказал Ему: вот Матерь Твоя и братья Твои стоят вне, желая говорить с Тобою.

48  Он же сказал в ответ говорившему: кто Матерь Моя? и кто братья Мои?

49  И, указав рукою Своею на учеников Своих, сказал: вот матерь Моя и братья Мои;

50  ибо, кто будет исполнять волю Отца Моего Небесного, тот Мне брат, и сестра, и матерь.

Jesus' Mother and Brothers

46  While he was still speaking to the people, behold, his mother and his brothers stood outside, asking to speak to him.

47  One said to him, "Behold, your mother and your brothers stand outside, seeking to speak to you."

48  But he replied to the man who told him, "Who is my mother, and who are my brothers?"

49  And stretching out his hand toward his disciples, he said, "Here are my mother and my brothers!

50  For whoever does the will of my Father in heaven is my brother and sister and mother."