Кодекс аланской чести
Впервые на двух языках
Кодекс аланской чести |
Аллон æфсармы домæнтæ |
Помни всегда и везде, ты — потомок древнего и благородного народа, а поэтому не имеешь права на недостойный поступок. |
Кæддæриддæр æмæ кæмдæриддæр дæ зæрдыл дар, рагон æмæ уæздан адæмы фæдон кæй дæ, æмæ дын зылын ми кæныны бар кæй нæй. |
Знай и чти историю своего народа и края — это знание укрепит твой дух, возвеличит душу, придаст силы в трудные минуты жизни. |
Зон дæ адæмы æмæ дæ бæстæйы истори, æмæ сын аккаг аргъ кæн. Уыцы зонындзинад фидар кæндзæн дæ мон, бæрзонд кæндзæн дæ зæрдæ, дæтдзæн дын хъару фыдæвзарæнты рæстæджы. |
Не считай Себя осетином (аланом) пока не усвоишь языка, обычаев, песенного и танцевального искусства своего народа. |
Ма хон дæхи аллон, цалынмæ нæ сахуыр кæнай дæ мадæлон æвзаг, дæ адæмы æгъдæуттæ, кафыны æмæ зарыны аивад. |
Постоянно работай над своим физическим совершенствованием. Закаляй и укрепляй здоровье, чтобы быть достойным своих великих предков. |
Иудадзыгдæр кус дæ уæнгдых хъæддыхдæр кæныныл. Дæ кадджын фыдæлты аккаг цæмæй уай, уый охыл архай де ’нæниздзинад фæлтæрын æмæ фидар кæныныл. |
Знай и помни родословную свою от основателя рода. С великим почтением относись к старикам, а более всего к родителям, даровавшим тебе жизнь. |
Зон æмæ ма рох кæн дæ мыггагвæндаг йæ сæрысуангæй абонмæ. Стыр цыт кæн зæрæдтæн, уæлдайдæр та, цард дын чи балæвар кодта, уыдонæн — дæ мад æмæ дæ фыдæн. |
Как высшую заповедь предков усвой истину — величие алана (осетина) никогда не измерялась богатством. А лишь мерой мужества и труда, отданного во имя Отечества. |
Дæ фыдæлты ахсджиагдæр фæдзæхстæн дæ зæрдæмæ айс: аллоны кад мулкæй ницы хуызы барæн ис. Аллонæн ном кæнынц, Фыдыбæстæйæн цы фæллой радта æмæ йæ сæраппонд цы æхсар равдыста, æрмæст уыдон. |
Всегда помни о том, что все хорошее и плохое, что ты делаешь в жизни обернется к тебе сторицей. |
Кæддæриддæр дæ зæрдыл дар, царды мидæг цыфæнды кæнай — хорзæй, æвзæрæй — æппæтæй дæр дæумæ фæстæмæ уæлдайджынтæй кæй раздæхдзысты, уый |
В разговоре больше слушай, меньше говори и никогда не бахвалься. Среди людей много тех, кто умнее и сильнее тебя. |
Ныхасы мидæг хъус фылдæр, дзур къаддæр, стæй-иу дæхицæй макуы раппæл. Адæмы ’хсæн ис бирæ ахæмтæ, дæуæй зондджындæр æмæ тыхджындæр чи сты. |
Опасайся мысли: «Чем ты лучше меня?», которая много раз разрушала Аланию. Если ты истинный патриот, докажи это делом. |
Дæхи хиз ахæм хъуыдыйæ: «Ды та мæнæй цæмæй лæгдæр дæ?» Ацы зондахаст бирæ фыдбылыз æрхаста Аланыстонæн. Кæд дæ райгуырæн бæстæ æцæгæй уарзыс, уæд дæ уарзт хъуыддагæй равдис. |
Избегай ссор и скандалов. В ссоре с глупцом ты станешь глупее, а умного собеседника полезнее просто выслушать. |
Дæхи хиз хылтæ æмæ хъаугъатæй. Æдылыимæ хылгæнгæ æдылыдæр кæныс, зондджыны ныхасмæ байхъусын та йемæ хыл кæнынæй бирæ пайдадæр у. |
Будь умеренным в еде и питье — это одно из требований аланской этики. Торжества и поминки не повод для обжорства. |
Фынджы уæлхъус гуыххæл уæвын у аллон æфсармы домæнтæй иу. Цины кæнæ хъыджы фынг фыдхæрд æмæ фырнозтæн нæу. |
Выбирай невесту (жениха) не только по красоте лица и тела, а по наличию ума и чести, по традициям фамилии и семьи. |
Дæхицæн æмкъайæн агур чызг (лæппу), канд йæ зонд æмæ йе ’фсарммæ гæсгæ нæ, фæлæ йæ бинонты æмæ йæ мыггаджы æгъдаумæ гæсгæ. |
Никогда не оскорбляй ничьих национальных и религиозных чувств. Каждый народ — это дар божий. |
Макуы-иу бафхæр кæцыфæнды адæм кæнæ дин. Алы адæм дæр сты Хуыцауы лæвар. |
Будь гордым и честным. Ни голод, ни холод, ни страх смерти не должен сломить твоего духа, если ты истинный сын аланского народа. |
У æнæрцæф æмæ рæстзæрдæ адæймаг. Нæдæр стонг, нæдæр уазал, нæдæр мæлæтæй тæрсындзинад хъуамæ басæттой дæ зæрдæ, кæд аллон адæмы æцæг фырт дæ, уæд. |
Больше смерти старайся не приступить этот канон чести. Да упаси тебя Хуцау от унижения и позора. |
Мæлæтæй фылдæр тæрс аллон æфсармы домæнтыл къух ауигъын. Хуыцау дæ бахизæд æгад æмæ худинагæй. |
Аллон æвзагмæ тæлмацгонд æрцыдис 2011-æм азы февралы. |